ucuz

sif.

1. Az pula satılan, qiyməti aşağı olan, dəyəri baha olmayan (baha ziddi). Ucuz palto. Ucuz parça. Ucuz enerji. – Ucuz ətin şorbası olmaz. (Məsəl). Söz yox, ulaq atdan yaxşıdır. Əvvələn, ondan ötrü, ulaq atdan ucuzdu. C. M.. Burada nisbətən ucuz qiymətə şərab da tapmaq olurdu. Ə. Ə.. İndi o qədər ov tüfəngi var ki, özü də qiymətdə ucuz. M. Rz.. // Zərf mənasında. <Cavad ağa:> Taxılı ucuz buraxın, çox buraxın, çörək də ucuz olsun. M. S. O.. Malı ucuz alıb, baha satanlar; Dəllaldır, onları cilovlayaq biz. B. V..

2. məc. Zəhmətsiz, əziyyətsiz, asanlıqla əldə edilən (başa gələn). Ucuz şöhrət ardınca qaçmaq. Ucuz qazanc. – <Leyla:> De ki, üz döndərib məhəbbətimdən; Ucuz şöhrətlərə əyilmərəm mən! B. V.. // məc. Heç bir qiyməti, dəyəri olmayan; dəyərsiz, əhəmiyyətsiz, boş, bayağı. Ucuz söhbətlər. – Nahaq söz od vurar qəlbə, fəqət haq söz keçər daşdan; Ucuz söz qan qaraldar ki, küsərsən dostla sirdaşdan. S. V..

◊ Ucuz başa gəlmək (oturmaq) – zəhmətsiz, əziyyətsiz, asanlıqla başa gəlmək, əldə edilmək. Lakin Əmir Həşəməti və onun təşkilatını dağıtmaq təşəbbüsü çar konsuluna ucuz oturmadı. M. S. O.. Ucuz qurtarmaq – xoşagəlməz, yaxud xətərli bir işdən, hadisədən çox asanlıqla, başına bir iş gəlmədən qurtarmaq. Ucuz olmaq məc. – qiymətdən düşmək, yüngül olmaq, hörmətdən düşmək, heysiyyətini, mənliyini itirmək. Təmkini cünunə qılma təbdil; Qızsan, ucuz olma, qədrini bil! F.. Ucuz tutmaq – əhəmiyyət verməmək, saymazlıq göstərmək, qiymətləndirməmək. Onun sözlərini ucuz tutma. – Görəsən vicdanı salırmı yada; Eşqin mənasını ucuz tutanlar?! S. V.. <Şərəfoğlu:> Haqq-sayı, yoldaşlığı, dostluğu da belə ucuz tutmaq olar? M. İ..